Welkom ook in onze parochies gelegen in Beegden, Ell, Heel, Hunsel, Ittervoort, Neeritter, Thorn en Wessem.
Met deze website willen wij u graag behulpzaam zijn, want soms is het moeilijk de juiste informatie te vinden. Vooral omdat er geen dorpsblaadjes meer zijn.
Op deze home-pagina vindt u de cursiefjes van de deken. Het laatste nieuws vindt u op de nieuws-pagina. Als vast menu, op iedere pagina, aan de linkerkant de misintenties en aan de rechterkant de praktische informatie over onze parochies.
Veel plezier!
En graag tot ziens in onze parochiekerken of bij een of andere activiteit.
Pastoraal 6 8.1. Algemeen 6 8.2. Elementen t.b.v. de toekomstvisie op pastoraal gebied 7 8.3. Pastoraal beleid van de toekomst 8 8.4. Verdieping van geloof – sacramenten 9
8.5. Uitvaarten 10 8.6. Zangkoren en organist/dirigent 11 8.7. Bedevaarten 11 8.8. Oecumene 11 8.9. Aandacht voor vrijwilligers 11 8.10. Aandacht voor doelgroepen 11
Bestuurlijk 9.1. Bestuurlijke samenwerking en solidariteit 12 9.2. Vragen over hoe vitaal zijn onze parochies? 12 9.3. Kerkgebouwen en vastgoed – op weg naar minder kerken 12 9.4. Lokale geloofsgemeenschappen en ruimtebehoefte 13 9.5. Beheer en onderhoud vastgoed 13 9.6. Een centraal parochiekantoor en secretariaat 13 9.7. Personeelszaken – vrijwilligers – taakomschrijving. 14 9.8. Financiële administratie en tarieven 14 9.9. Archieven 15 9.10. Verzekeringen 15 9.11. Overzicht kerkelijke gebouwen en bezittingen (grond, kunst) 15
9.12. Begraafplaatsen – plan 15 9.13. Wat de doen bij sluiting van kerken en afstoten panden? 15
Rond 2007 is vanuit het bisdom de clustervorming van parochies opgestart met als hoofddoel te komen tot vitalisering van het geloof. Dekenaten werden herverdeeld en opgesplitst in clusters. Het dekenaat Thorn werd verdeeld in 3 clusters waarvan het cluster Emmaüs er een was. In 2010 kwamen 8 parochies van dit cluster voor het eerst bij elkaar om te komen tot samenwerking die volgens de door het bisdom Roermond geformuleerde Blauwdruk 2020 moest resulteren in de vorming van een parochiefederatie.
Cluster Emmaüs is opgedeeld in 9 parochies:
In de gemeente Maasgouw: Beegden, Heel + Panheel, Thorn, Wessem.
In de gemeente Leudal: Neeritter, Ittervoort, Hunsel, Ell, Haler.
De parochie Haler voer van begin een eigen koers en heeft niet deelgenomen aan de ontwikkeling tot de federatie.
In Panheel beheert een stichting een eigen kapel en is verder onderdeel van de parochie Heel. In Heel is ook nog een Mariakapel. In Thorn is de kapel onder de Linden gelegen.
De parochiefederatie Emmaüs werd in 2022 een feit. Zij maakt dus deel uit van het Dekenaat Thorn waartoe ook de federaties Tabor en Kana behoren. Samen omvat het dekenaat Thorn 21 parochies.
In dit beleidsplan willen we voor het geloof een weg banen om mensen Jezus Christus te laten ontdekken, ons geloof in Hem te beleven en te verdiepen. Ik hoop dat het voor bestuursleden en mensen die voor de parochies aangesteld zijn een bemoediging is en een richtingwijzer om door te gaan. Het moet priesters, catechisten en andere pastoraal werkenden enthousiast doen worden. Vrijwilligers mogen er een stimulans in vinden om zich in te zetten en vol te houden. Voor parochianen kan het een houvast zijn dat het vieren van het geloof in vele facetten in onze parochiefederatie met inzet van eenieder mogelijk blijft.
Vreugde beleven christenen van nu niet alleen in de grote aantallen – dan zouden ze te vaak teleurgesteld worden – maar ook in iedere persoon die een stap in het geloof zet. Gelovigen van na 1960 zijn een kleiner wordende Kerk gewend; kicken niet op aantallen, maar op echte geloofsbeleving. Maar wel vinden zij een stimulans in hen die op hun plaats ook als enige geloven. Met hen willen zij beleven dat je samen kerk bent. Daarvoor zijn grotere gemeenschappen nodig, want te kleine gemeenschappen lopen het risico geen vitaliteit uit te stralen, vooral als enthousiasme of jonger leven ontbreekt.
In deze tijd is het voor gelovige mensen belangrijk anderen – leeftijdsgenoten – te treffen die ook geloven. Als parochie moeten we ook in die zin missionair zijn. Daarvoor is samenwerking van parochies en concentratie van vieringen nodig; met daarbij een catechese-aanbod dat voor meerdere parochies bedoeld is.
Bovenstaande kunnen we verstaan als een opdracht en zending, maar ook als een bron van waaruit ons pastoraal, bestuurlijk en beleidsmatig handelen voortkomt. Op weg naar Emmaüs baant Jezus voor de twee leerlingen de weg voor het geloof. “Brandde ons hart niet, toen Hij onderweg met ons sprak en ons de Schriften ontsloot?” (Luc 24,33). En zij gingen meteen op weg om te getuigen wat er onderweg gebeurd was.
Dat de verrezen Heer ook ons warm en enthousiast mag maken om met dit beleidsplan een weg voor het geloof te banen.
Wim Miltenburg fso, pastoor-deken
Doelen Blauwdruk 2020 gehaald?
Naast aspecten als reorganisatie en bundeling van krachten was het eigenlijke doel van gemelde Blauwdruk 2020 te komen tot vitalisering en verdieping van het geloof. Dat wil zeggen: parochianen motiveren om actiever mee te doen in de geloofsgemeenschap die de Kerk is. In de afgelopen 15 jaar is met vele inspanningen getracht hier vorm aan te geven. Anno 2023 moet geconstateerd worden dat de doelstelling bestuurlijke en financiële reorganisatie grotendeels gelukt is. Er is geleerd dat de zorg voor parochies niet meer een zaak is van “de eigen kerktoren”, maar dat besturen nu ook inhoudt dat er zaken voor collega-parochies georganiseerd moeten worden. Maar er wordt ook erkend dat het hoofddoel, de gewenste vitalisering, onvoldoende van de grond gekomen is. De afwezigheid van een praktiserend gelovig klimaat vormt daarbij een grote beperking.
Ontwikkelingen – tendensen
a. Teruglopend kerkbezoek
Het aantal geregistreerde katholieken in de wereld neemt nog enigszins toe maar daar is in de westerse wereld al tijden geen sprake meer van. Zeker ook in Nederland merken we de gevolgen van afname van katholieken en kerkbezoek.
Het aantal kerkgangers is in het verleden veelal jaarlijks gemeten en door middel van de kaski-registratie vastgelegd. Ook zijn er periodiek tellingen gedaan (kerst in de jaren 2012-2014, 2015 en 2016; Eind 2022 begin 2023 zijn opnieuw cijfers vergaard. Bijgevoegd in bijlage 2a en 2b). De beschikbare Kaski-cijfers over de jaren zijn bijgevoegd in bijlage 2c.
Deze terugloop geldt ook al voor de oudere generaties. De kerk is verheugd over iedereen die meedoet. Degenen die deelnemen moet je natuurlijk proberen te houden. De vraag of het contact geestelijke-parochiaan persoonlijker wordt door de afname in kerkgangers is niet eenduidig te beantwoorden. In absolute zin waren er vroeger weliswaar meer kerkgangers per priester maar de priester heeft er wel meer parochies en taken bijgekregen. Zeker persoonlijk contact is daardoor meer op afstand geraakt.
b. Terugloop aantal sacramenten en andere vieringen
De deelname aan de sacramenten zoals doop, communie, vormsel, huwelijk, ziekenzalving loopt sterk terug. Van 2008 t/m 2012 worden de aantallen gegeven in bijlage 3 waarbij ze vergeleken kunnen worden met die van de jaren 2020 t/m 2021. De terugval in die 15 jaar is drastisch te noemen.
c. Financiële ondersteuning
Gezinsbijdrage, misintenties (stipendia), collectes, huwelijksvieringen, uitvaarten en grafrechten lopen terug. In een bijlage ?? worden de bijbehorende financiële gegevens weergegeven. Het overzicht is duidelijk en aanvullend zijn uit de jaarrekeningen nadere specificaties te halen zoals bijv. bedrag aan gezinsbijdrage per parochie en aantal betalers. Voor het totaalbeeld is dit (nog niet) meteen nodig, maar de indruk is dat zeker dat de bedragen en de aantallen betalers eveneens teruglopen.
d. Conclusie
Over de hele linie lopen aantallen terug: het is reëel ervan uit te gaan dat de parochies van het cluster Emmaüs te klein zijn geworden om zelfstandig te blijven functioneren.
Behoeftepatronen van parochianen
Bij de zoektocht naar vernieuwing is het van belang een goed beeld te hebben van de behoeften van mensen. Zie daarbij ook de resultaten van de synodale weg De volgende behoeften van parochianen worden onderschreven.
Saamhorigheid/sociaal contact
Het vormen van een hechte gemeenschap enerzijds en behoefte aan identiteit daarin anderzijds
Er is behoefte aan Kerk-zijn ook buiten de H. Mis
Zingeving / spirituele en sacrale invulling / Jezus- of God-gevoel: kortom geloofsverdieping
Stilteplekken (kerkdeur open en/of dagkapel: zie bijlage 4);
Een luisterend oor
Meer betrokkenheid met eigen inbreng; invloed op zaken die hun aangaan waarbij kritische standpunten over de geïnstitutionaliseerde kerk besproken kunnen worden
….
Bij de behoeftebepaling spelen onderstaande maatschappelijke ontwikkelingen een rol die onderschreven wordt:
Mensen willen meer invloed op besluiten die hen raken;
De invloed van de informatie- en communicatietechnologie (sociale media) wordt alsmaar groter: via welke middelen kun je nieuwe, maar ook de oude doelgroepen nog bereiken?
Steeds meer kerksluitingen nu zelfs ook in de dorpen;
…
Kernwaarden
Het bestuur van de parochiefederatie Emmaüs onderschrijft de volgende kernwaarden:
Respect voor Schepper en de schepping;
Diaconie, zorg voor de medemens
Invulling geven aan onze missionaire opdracht. Gaat, maakt, doopt, leert.
Nadruk op symboliek en traditie;
Liturgie en vieringen;
Openstellen en open staan voor andersdenkenden;
Aanbidding
….
Missie
Conclusie en Visie
Het beeld ontstaat dat de kerken verworden zijn tot onderhoudskerken. De meeste kerkbesturen van dit moment richten zich op het onderhouden van bestaande structuren waarbij met name de zorg voor de gebouwen belangrijker lijkt dan de zorg voor de mensen waarvoor ze bestemd zijn. Iedere parochie heeft nog min of meer haar eigen invulling wat betreft pastoraal handelen. Dat is zo gegroeid, maar het is zinvoller samen na te gaan in hoeverre verschillen vragen oproepen en samenwerking in de weg staan.
Uitgesproken wordt dat het bestuur van parochiecluster Emmaüs zo niet kerk wil zijn. We moeten op weg vanoude stijl naar nieuw elan.
Het is noodzakelijk te kiezen voor het samenbrengen van deelnemers op een aansprekende en passend ingerichte plek.
Er moet ingezet worden op aanpassen van inrichting en aantallen gebouwen aan de aangegeven behoeften.
Pastoraal
Algemeen
De hierboven geschetste overwegingen vragen om uitwerking van nieuw beleid. Verandering vraagt echter veel van de huidige geloofsgemeenschappen. Met de gekozen federatiestructuur worden de parochies onder één bestuur gebracht met een gezamenlijke rekening maar waarbij de financiën nog te herleiden zijn naar elke parochie apart. De volgende stap die we willen zetten is de weg naar een fusie waarbij één parochie ontstaat met meerdere locaties.
Niettemin moeten de lokale gemeenschappen blijvend geleid worden. Hiervoor moet een structuur ontwikkeld verder worden zoals bijvoorbeeld de kerngroep of een pastoraatsgroep. Voor de sturing zijn heldere doelen per beleidsterrein nodig.
Het pastorale team zal het programma inrichten naar mogelijkheden waarbij de keuzes daarbij aantoonbaar bijdragen tot de verdieping en viering van het geloof. Deze verdieping moet met name vertaald worden naar het dagelijkse leven waarin voorop staat dat we een geloofsgemeenschap zijn.
Elementen t.b.v. de toekomstvisie op pastoraal gebied
Wat is de toekomst van de 9 kerken en 3 kapellen in de parochiefederatie Emmaüs? Anders gezegd: Hoe kunnen de verlangde geloofsverdieping en behoeftevervulling gevonden worden? Het uiteindelijk doel is een levendige en financieel gezonde kerkgemeenschap.
Als elementen voor een toekomstperspectief worden genoemd (in willekeurige volgorde):
Door terugloop van het aantal kerkgangers zal het aantal zondagsvieringen (zaterdagavond of zondag) in onze parochies moeten worden teruggebracht; Ga voor meer met minder. Probeer nieuw elan en bezieling te brengen zonder daarbij alle kerken van de federatie te gebruiken. Als er maar enkele tientallen parochianen per viering aanwezig zijn, kan men niet echt over ontmoeten spreken. Keerzijde: komen de mensen dan nog wel? Hoe moeten ouderen de afstand overbruggen? Wil men dan nog wel de kerkbijdrage betalen? Hiervoor moeten oplossingen aangedragen worden. Het is aan iedere gelovige zelf of hij/zij daarvoor wil gaan. Mensen die niet in de kerk aanwezig kunnen zijn, kunnen misschien geholpen worden via de moderne techniek zoals kerk-tv.
Om de gelovigen te binden dan wel aan te trekken moeten de zondagsvieringen inhoudelijk aantrekkelijker worden en goed verzorgd zijn. In een levendige kerk doet iedereen mee. Ze zorgt ervoor dat er redenen zijn om samen te vieren. Ze moeten bedoeld zijn voor jong en oud. Maak de kerk rustig met muziek die mensen aanspreekt wanneer ze met het geloof bezig zijn. Zorg dat kerkgangers gaan meezingen want de aanwezigheid van een koor is in de toekomst geen zekerheid meer; Creëer momenten van ontmoeting na de viering waarvoor een ruimte in de kerk wordt ingericht.
Onderzoek of er invulling gegeven kan worden aan eucharistievieringen door de week op federatieniveau. Ga na welke kleinere ruimten er beschikbaar zijn.
Het wordt onverantwoord om alle kerken en kapellen van de parochiefederatie open te houden. Over 5 à 10 jaar is er naar verwachting in de parochiefederatie één centrum kerk aangevuld met een 2 à 3nevenkerken als plek om te vieren; niet in alle kerken zal dan nog de zondagsmis gevierd worden en sacramenten toegediend;
Richt het kerkelijk centrum en de nevenkerken zo in dat ze opengemeenschappen worden waar alle parochianen en ook andere groepen zich welkom weten en thuis geraken.
Kies je voor de geleidelijke weg: gewenning en bijsturing hebben het beste effect; start in de overgangsfase op plekken met een eucharistieviering op zaterdag of zondag één keer in de twee weken of in de maand. In de weekenden waarin geen viering meer, kan deelgenomen worden aan de viering in de centrum kerk of een andere kerk in de buurt. Het doel is dat in de centrum kerk elke week een viering is.
Lokaal kunnen speciale vieringen waaronder uitvaartvieringen worden gehouden zolang de kerk nog in gebruik is;
Op locaties waar geen kerk meer is, kan men verder gaan als geloofsgemeenschapen werkt men aan een eigen vorm van pastorale nabijheid; Lokaal samenkomen om te vieren zal vooral bepaald worden door de mogelijkheden en wenselijkheid in de betreffende gemeenschap. Denk aan speciale, dorpseigen-momenten, of kerkelijke feestdagen.
Om eens per maand een gebedsmoment lokaal organiseren zal voor de meeste gemeenschappen al een behoorlijke uitdaging zijn, evenals muzikale begeleiding daarbij. Aan speciale vieringen en bijeenkomsten moet zodanig inhoud gegeven worden dat ze echt aanspreken (muziek, zang, gastvrijheid, verkondiging, actualiteit);
Organiseer clustervieringen op federatieniveau waaronder genoemd worden: Gezinsmissen, Allerheiligenviering (zoals in 2022 in Hunsel), Kerstavond met peuter en kleuterviering, kerstdienst met muziek van groot en klein); Dodenherdenking, Themavieringen.
Ga samen bouwen aan een lokale (kleine) geloofsgemeenschap die naar eigen draagkracht, wensen en mogelijkheden ‘pastorale nabijheid’ kan organiseren en uitvoeren;
Het is goed om in elke parochiegemeenschap een kleine stilteplek en/of dagkapel te hebben (zie bijlage 4).
Toewerken naar geloofsverdiepingsbijeenkomsten in federatieverband; Daarbij kunnen ook bedevaarten een rol spelen.
Benut Bijzondere locaties zoals Kapel onder de Linden, bedevaart Hunsel…
Zorg voor goede onderlinge communicatie. Formuleer de (on)mogelijkheden van digitale communicatie, parochieblaadjes en aanplakborden op de kerkgevel.
Denk aan liturgische zegeningen zoals voor dierenzegening, gewassen bij agrariërs, motorzegening e.d.. Geef aandacht aan de Mariamaanden met rozenkrans gebed.
Ga in overleg met jongeren en nadere doelgroepen na over hoe voor hun aansprekende bijeenkomsten kunnen worden vormgegeven. Zoek naar de mogelijk om momenten in te passen voor jongeren. Dit als voorloper voor hen op een volgende stap richting de parochiegemeenschap.
……..
Pastoraal beleid van de toekomst
Het pastorale team ontwikkelt pastoraal beleid dat gericht is op het geloof samen te vieren. Speerpunten hierbij zijn:
Aansprekende vieringen en activiteiten zullen zeker worden voortgezet.
Verder concentreren van de kerntaken, zoals de sacramenten; Op het gebied van de sacramenten is het beeld somber zoals in paragraaf 3 hierboven wordt aangegeven. Toetreden tot de kerk is geen vanzelfsprekendheid. Parochianen die willen trouwen of hun kinderen willen laten dopen en/of vormen zouden zelf ook actief bij de Kerk betrokken moeten zijn en werken aan verdieping van hun geloof. In voorbereidingsgesprekken dient hier aandacht voor te zijn. Hierover zijn in het verleden op clusterniveau afspraken gemaakt. Overweeg deze afspraken in het kader van de vitalisering, maak ze bekend en ga na of de op de website aangegeven praktische afspraken rond de sacramenten nog toereikend zijn.
Nieuwe vormen van geloofsoverdracht waarbij het belangrijk is je geloof goed onder woorden te brengen;
Toerusting en vorming van vrijwilligers;
Catechese als kerntaak van de priester die hierin bijgestaan wordt door de catechist en andere goed toegeruste gelovigen;
Geloofsverdieping door groepen van verschillende parochies op één locatie uit te nodigen; bijvoorbeeld voor kosters, misdienaars, avondwake, lectoren en koorzangers; tevens kan gedacht worden aan Alpha-cursussen, thema-avonden of -middagen, bezinningsdagen;
Ondersteuning van de lokale geloofsgemeenschappen bij het opzetten van een lokaal plan met activiteiten rond pastorale nabijheid en inzet;
Geloofsverdieping in brede zin, om de zoekende mens af te halen waar hij of zij staat; Naar buiten treden.
Diaconie vraagt aandacht en verdieping gezien de toenemende vergrijzing, eenzaamheid en armoede. Een basisopdracht voor ons als kerk is om te zorgen voor mensen die het moeilijk hebben. Denk aan activiteiten op het gebied van diaconie, rouwverwerking, huisbezoek en MOV (Missie, Ontwikkeling, Vrede). Ga na wat er al is. Sluit aan bij het werk van organisaties als de Zonnebloem, seniorenverenigingen e.d.
……
Verdieping van het geloof – sacramenten
Doopsel:
Het eerste sacrament is het doopsel. Opname in de Kerk vindt plaats door het doopsel; de Kerk is een gemeenschap van gedoopten; zo begint een nieuw leven ‘in Christus.’
Aanmelding voor een doopsel kan op het parochiecentrum. In onze parochiefederatie kennen we geen gezamenlijke doopvieringen van een groot aantal kinderen. Iedere zondag bestaat de mogelijkheid om het doopsel te ontvangen; waarbij een eerste doopviering meestal rond twaalf uur is. Voorafgaand aan de doopviering is er een info-avond voor de ouders – en evt. peter en meter. Deze info-avond is dekenaal-breed en wordt verzorgd door een van de priesters van het dekenaat. Bij het doopsel ontvangt men een doopkaars en een doopoorkonde. Wij vragen een bijdrage in de kosten.
Ieder doopsel wordt ingeschreven in het doopregister van de parochie waar het doopsel plaatsvindt.
Eerste communie:
Wij sluiten ons hierbij aan bij de in ons land gebruikelijke minimumleeftijd – groep vier van de basisschool. Aanmelding kan vaak via de school, maar ook rechtstreeks bij de parochie (pastorale team/parochiecentrum). De voorbereiding vindt buitenschools plaats. Kinderen van verschillende parochies kunnen hiervoor samenkomen op een locatie. De kapelaan en de catechist geven de communielessen, in samenwerking met de ouders en mensen die de muziek verzorgen (werkboek). Voorafgaand aan de eerste communie-mis is er een presentatie-mis. Bij een processie worden de communicanten uitgenodigd hieraan als communiegroep deel te nemen. Ook een dank-mis na de eerste H. Communie is onderdeel van het communietraject. Er is een eigenbijdrage.
In bijzondere situaties kan men contact opnemen met het parochiebureau.
Vormsel:
Jongens en meisjes van groep acht komen hiervoor in aanmerking. Dit sacrament wordt in ons bisdom toegediend door de bisschop of een priester die daartoe door de bisschop gedelegeerd is. De voorbereiding hierop vindt in een of twee locaties van onze parochiefederatie plaats. De kapelaan en de catechist geven de lessen, aangevuld door mensen van de muziek en mogelijke andere vrijwilligers (ouders). Aanmelding kan op het parochiecentrum en veelal ook via de school. De leerlingen ontvangen een werkboek, e.a. Er is een eigenbijdrage voor niet-kerkbijdragers.
Biecht:
Het sacrament van boete en verzoening (biecht) hoort evenals het sacrament van de zieken tot de sacramenten van genezing. Door de biecht herstellen we onze relatie met God. Hiervoor kan men rechtstreeks met een van de priesters contact opnemen. Momenteel zijn er geen vaste biechttijdstippen, maar iedere priester kan hiervoor te allen tijde aangesproken worden.
Voor de hoogfeesten van Pasen en Kerstmis kennen we een boeteviering. Een minimumaantal deelnemers is hiervoor wel vereist.
Huwelijk:
Aanstaande bruidsparen kunnen zich aanmelden op het bij de pastoor of kapelaan. Voorafgaand aan een kerkelijk huwelijk vindt er een gesprek plaats waarbij de huwelijksformulieren worden ingevuld. Katholieken hebben hiervoor altijd een recent doopbewijs nodig, wat ze kunnen verkrijgen in de parochie waar ze gedoopt zijn.
Behalve een of meer samenkomsten met de betreffende priester, is er ook een gezamenlijke huwelijksvoorbereiding van drie bijeenkomsten (maart- april).
Een huwelijk kan zowel tijdens een eucharistieviering als in een gebedsdienst gesloten worden. De liturgie hiervoor wordt altijd in overleg met de betreffende celebrant besproken. Bruidsparen ontvangen een handleiding om een huwelijks(mis)boekje te maken. Ook de muziek moet altijd overlegd worden met de betreffende celebrant. Voor een huwelijk vragen we het stipendium zoals dat door het bisdom is vastgesteld. Het bruidspaar ontvangt een trouwkaars van de parochie.
In onze kerken en kapellen zijn louter civiele huwelijken niet mogelijk.
Ziekenzalving:
De ziekenzalving, of sacrament van de zieken, wordt toegediend door de priester aan mensen die vanwege ziekte of leeftijd verzwakt zijn. Ook voor een noodzakelijke operatie kan dit sacrament worden ontvangen. Wanneer de situatie na verloop van tijd verslechterd kan het sacrament opnieuw ontvangen worden. We spreken ook wel van ‘bedienen’. Feitelijk zijn dan drie sacramenten bedoeld: biecht, ziekenzalving en viaticum, d.w.z. de teerspijze (Communie in stervensgevaar). Beter is niet te lang te wachten met de ziekenzalving; dan kan er op tijd een afspraak gemaakt worden en ondervindt de zieke of oudere het ontvangen van dit sacrament ook bewust kan meemaken en er de kracht en rust van ervaren. Indien het gewenst is kan de zieke van tevoren bezocht worden om samen te komen tot een zorgvuldige afstemming van ziekenzalving.
In de zorgcentra bieden we in samenspraak met de betreffende pastoraal werker ook een gezamenlijke ziekenzalving aan, voor bewoners die vanwege hun leeftijd al een hoger risico lopen.
Naast het sacrament van de zieken kennen we ook een ziekenzegening. Deze hoeft niet per se door een priester toegediend te worden, maar kan door ‘ieder die kan zegenen’ gegeven worden.
Aanvragen ziekenzalving: voor het toedienen van het sacrament van de ziekenzalving kunt u contact opnemen met een van de priesters van onze parochiefederatie.
Thuiscommunie.
Iedere maand en voor Kerstmis en Pasen brengen we bij zieken, ouderen en thuis-zittenden de H. Communie. Dit kan ook bij hen die in een zorgcentrum zijn, met name daar waar niet regelmatig een eucharistieviering is. Voor mensen die dit wensen en een groot verlangen naar de H. Communie hebben kunnen we ook vaker dan eens in de maand komen.
Uitvaarten
De katholieke kerk heeft vanuit haar traditie een heel rijke uitvaartliturgie. Hierin is plaats voor verdriet, herinnering, troost en hoop. Er zijn verschillende mogelijkheden om het afscheid van een dierbare vanuit de parochie te onderlijnen.
In enkele kerken kan de klok worden geluid na overlijden.
Er kan gevraagd worden voor de overledene te bidden in een eucharistieviering.
Een avondwake – hiervoor zijn in de meeste parochies vrijwilligers aangesteld – of soms een avondmis, al dan niet in plaats van een uitvaart.
Een gebedsdienst/herdenkingsdienst
Een requiemmis of met aangepaste gezangen.
Op het kerkhof kunnen bij de ter aarde bestelling de gebeden door de priester worden uitgesproken
Ook kan een priester meegaan naar het crematorium om daar een gebedsdienst te leiden of ook om allee een zegengebed uit te spreken.
We volgen hierin de richtlijnen die in het bisdom Roermond gelden.
Voorafgaand aan een afscheidsviering neemt de betreffende celebrant contact met de familie op om de wensen en mogelijkheden te bespreken, en vooral om bij een H. Mis of gebedsdienst deze ook een persoonlijk invulling te kunnen geven. Ook komen dan de mogelijkheden ter sprake betreffende zang en muziek en natuurlijk welke inbreng de familie zelf wil hebben (kaarsen ontsteken, een herinnering of in-memoriam uitspreken, lezing of gedicht lezen, muziek, e.a.)
Voor de kosten volgen we de richtlijnen van het bisdom Roermond.
Zangkoren en organist/dirigent
De ledenaantallen van de koren staan onder druk. De vaste organisten/repetitoren drukken zwaar op de begroting. De koren verouderen en worden kleiner. In 2022 beschikken de parochies van de federatie over 3 gediplomeerde en betaalde organisten (cantor) en repetitoren. Zie bijlage 10.
Bedevaarten
In het dekenaat Thorn worden de bedevaarten op dekenaal niveau georganiseerd.
Dit willen we als Federatie Emmaüs de komende jaren voortzetten en ondersteunen.
Oecumene
In Federatie Emmaüs is oog voor andere vormen van geloofsbeleving. We geloven in eenheid in verscheidenheid. Dit element is binnen de federatie van toepassing bij huwelijken van partners van verschillend geloof.
Aandacht voor vrijwilligers
Een overzicht van de vrijwilligers wordt gegeven in bijlage 5 waarbij opgemerkt moet worden dat personen in verschillende functies actief kunnen zijn. De simpele optelling van de aantallen geeft dus een verkeerd beeld van het aantal betrokken parochianen. Begeleiding van de zang en het orgelspel wordt gedaan door 3 betaalde krachten (organist / repetitor).
Het is van belang vrijwilligers goed in beeld te hebben met de taken welke ze uitvoeren.
Ook zal er helder moeten zijn wat de taken inhouden.
Daarnaast is ondersteuning van belang en zijn bindingsactiviteiten nodig.
Aandacht voor doelgroepen
Lokaal kan een keuze gemaakt worden om invulling te geven aan thema’s als: de jeugd als toekomst, de ouderen als ondersteuning, specifieke aandacht voor bepaalde groepen. Voor de kinderen meer lessen op school en ouders daarbij betrekken/ondersteunen. Bijzondere aandacht voor jongeren bij bijzondere vieringen en activiteiten, speciale cursussen voor 50 +ers, meer huisbezoek en persoonlijke benadering. Voorbeelden van aansprekende activiteiten: Themavieringen, The Passion, de Zandtovenaar e.a..
Bestuurlijk
Bestuurlijke samenwerking en solidariteit
Bestuurlijk is inmiddels een federatie tot stand gekomen. Het is zaak om nog slagvaardiger te worden en dat vraagt verdergaande samenwerking in de vorm van een fusie.
Zoek verder naar draagvlak bij de kerngroepen. Richt een gezamenlijk kerngroepenoverleg in wat een bijdrage kan leveren aan verbondenheid en afstemming. Bouw aan een structuur waarin mensen willen participeren, met name kortdurende ondersteuning in werkgroepen (bestaande werkgroepen in bijlage 6). Aandacht zal er ook moeten zijn voor de eigen identiteit waarin een meerwaarde ligt voor het geheel. Wat maakt onze parochies specifiek? Hoe is hun organisatie? Hoe solidair zijn we?
Het algemene beeld van de aantallen kerkgangers en deelnemers aan de sacramenten wordt hierboven weergegeven in paragraaf 3. Verder blijven de vragen:
Blijven er voldoende voorgangers?
Blijft het haalbaar om elk weekend een mis in de parochies te verzorgen vanwege bezetting en financiën?
Blijven er voldoende vrijwilligers voor de vele taken die er zijn?
Zijn alle parochies financieel gezond en voor hoe lang?
Hoe staat het met de koren? Blijft het financieel haalbaar?
Is het onderhoud aan de kerk en overig vastgoed op orde?
Hoe zijn de parochianen betrokken bij en geïnformeerd over de kerkelijke activiteiten?
Hoeveel kerk-verlatingen zijn er?
Is er voldoende vernieuwingsdrang met het oog op de geformuleerde behoeften?
Kerkgebouwen en vastgoed – op weg naar minder kerken
Het zal onverantwoord zijn om al de 9 kerken en 3 kapellen in onze parochies open te houden. Er moet ingezet worden op een centrum kerk en daarnaast al dan niet tijdelijk nog een 3-tal kerken open te houden als nevenkerk. Dat betekent dat er een plan gemaakt moet worden hoe een aantal van de kerken onttrokken wordt aan de eredienst. Daarbij is te overwegen een plek behouden voor bezinning en ontmoeting in beperkte vorm. Welke kerken gehandhaafd en welke afgestoten worden, moet nader worden vastgelegd in een toekomstplan ondersteund vanuit een Kerkenvisie. Welke criteria kunnen ontwikkeld worden: historische waarde/monument, aantal kerkgangers enz.
Als centrum kerk wordt gedacht aan Thorn. Als nevenkerk wordt gedacht aan Heel en Hunsel en mogelijk Neeritter. Dit zal nog moeten worden afgestemd op de rest van het dekenaat. Zie ook het overzicht van de kerken in het dekenaat in de bijlage.
Lokale geloofsgemeenschappen en ruimtebehoefte
Na de vorming van een kerkelijk centrum met mogelijk nog enkele nevenkerken ontstaat er een nieuwe situatie voor lokale geloofsgemeenschappen. Er hoeft geen volledige parochie overeind gehouden te worden. Er ontstaat ruimte voor nieuwe invulling. Gesteund door het pastorale team kan men zelf actief aan het werk en dragen parochianen samen het lokale pastoraat. Er is in 2022 onvoldoende accommodatie voor het ontwikkelen van lokale groepen.
Vergaderruimte is beperkt aanwezig. Zie tabel 7.
Daarnaast is er ook mogelijk ruimte nodig voor invulling van pastorale nabijheid. Hier dient bij het afstoten van kerken rekening mee worden gehouden.
Beheer en onderhoud vastgoed
Het gebruik van vastgoed moet optimaal worden geregeld in relatie tot de kosten en opbrengsten. In overleg met de lokale gemeenschap moet gekeken worden hoe de gemeenschap kan en wil bijdragen aan het in stand houden van de kerk.
Een overzicht van het vastgoed van de parochies van de federatie staat in bijlage 7.
Het onderhoud van het vastgoed moet structureel zijn. Daarbij wordt gekeken naar datgene wat voor het behoud echt nodig is. Uitgangspunt is dat de parochiekernen hun “eigen” gebouwen en terreinen onderhouden. Dat kan professioneel maar zal zeker ook met vrijwilligers gebeuren. Als lokaal onderhoud niet (meer) mogelijk is, wordt principale besluitvorming nodig over of er, en zo ja welke bijdrage er van andere parochiekernen verlangd kan worden.
Een centraal parochiekantoor en secretariaat
In de organisatie van de federatie neemt het administratiebureau een centrale plek in. In een ideale situatie zorgen de aanwezige werknemers, betaald krachten of vrijwilligers, voor een goede, op administratieve en secretariële ondersteuning van de pastorale activiteiten. Zij stemmen alle ondersteunende activiteiten, ook die van de lokale geloofsgemeenschappen, op elkaar af. Vrijwilligers in de lokale activiteiten (kerngroepleden e.d.) dienen duidelijk ondersteund te worden. Het administratieve werk wordt nu door enkele personen uitgevoerd en daarmee is deze organisatie minder kwetsbaar. Zorg voor goede functieomschrijvingen en gedegen arbeidsovereenkomsten.
Taken moeten in beeld gebracht en omschreven worden met de daarbij horende kosten zoals die van het pastorale team en die van de werknemers in het van parochiekantoor. Welke werkzaamheden worden/moeten worden uitgevoerd? Daaruit zal een inschatting moeten worden gemaakt welke vrijwilligers en/of betaalde krachten nodig zijn om de diverse taken uit te voeren. Tevens dient duidelijk te zijn hoe om te gaan met vrijwilligersvergoedingen.
Een beleidsnotitie vrijwilligers is hard nodig. Het aantal mensen in vaste dienst neemt waarschijnlijk af (pastoor, pastorale ondersteuning, organist/dirigent, poetshulp, administratie) en de te verrichten werkzaamheden moeten toegewezen worden aan een professionele kracht of een vrijwilliger waarbij de wettelijke regels gevolgd worden.
Bij vrijwilligerswerk wordt gedacht aan organiseren van diensten, aan onderhoud van begraafplaatsen, gebouwen en omgeving, enz. Voldoende vrijwilligers vinden zal moeilijk worden omdat steeds minder zich bij de kerk betrokken voelen. Vrijwilligers moeten weten waar ze aan toe zijn, eventueel via een reglement. Betaling van vrijwilligers is niet aan de orde. Wel kan er een onkostenvergoeding zijn en een waardering d.m.v. een gezellige avond. Bij het aantrekken van vrijwilligers mogen er naast 65+ers ook jongeren zijn. Een lijst van vrijwilligers federatie-breed met hun taken is en vraagt aandacht/uitwerking.
Financiële administratie en tarieven
De financiële administratie dient goed genoeg uitgerust (computerprogramma’s e.d.) voor een goede vastlegging. Zorgen dat
De bestanden (ledenadministratie, kerkbijdrage, graven, verpachtingen enz.) up to date houden.
Zet de nodige stappen financiële administratie te waarborgen ook naar het bisdom middels een gezamenlijke rekening.
Onderzoek de mogelijkheden om de kosten terug te dringen.
Overweeg om onderhoud van daken, brandveiligheid, bliksembeveiliging en CV per onderdeel bij een bedrijf onder te brengen.
Vraag ouderbijdragen bij sacramenten als doopsel, 1e communie, vormsel e.d.
Denk aan inrichten van dagkapellen vanwege extra opbrengsten.
Kijk kritisch naar de personeelslasten
Kijk in hoeverre vrijwilligersvergoeding i.p.v. dienstverband kosten kan beperken.
Minder kosten bij Arbo, belastingen, enz.
Volg Energielasten gebouwen en denk na over terugdringen van kosten resp. verduurzamen (energiezuinige verlichting, zonne-energie, afbouwen van het aantal vieringen in het weekeinde, afbouwen/vervallen doordeweekse missen, vieringen in kleiner ruimte, tijdig en tot lagere temperatuur terugzetten van de verwarming). Zie ook bijlage 8.
Zoek naar gezamenlijke inkoop van benodigdheden voor de vieringen, de bouw e.d.
Ben alert op legaten
Stipendia worden door het bisdom bepaald. Voor de overige tarieven voor diensten zijn afspraken gemaakt t.b.v. de uniformiteit.
De financiële gegevens van de individuele parochies staan in de 2 bijlagen achterin. Uit deze informatie kan worden opgemaakt dat veel gegevens beschikbaar zijn en dat daaruit kengetallen kunnen worden verkregen. Ook blijkt dat steeds meer parochies met
een dalend exploitaties saldo te maken hebben en vaak al negatief uitvalt.
Archieven
Hoe bijgewerkt/actueel zijn de archieven(historisch en dynamisch)? Hoe ingedeeld? Waar opgeborgen? Van belang is deze vragen van een antwoord te voorzien en na te gaan hoe de dynamische en statische archieven op een toekomstbestendige manier bij elkaar gebracht kunnen worden.
Verzekeringen
Zijn de verzekeringen goed geregeld? (gebouwen, aansprakelijkheid, begraafplaatsen, vrijwilligers). Zoals de traditie is, lopen de verzekeringen hoofdzakelijk via Donatus (collectief). Enige jaren geleden zijn de verzekeringen geactualiseerd. Het is van belang de adviezen van Donatus te volgen. Ook is het van belang andere verzekeringen in beeld te hebbe zoals voor vrijwilligers, aansprakelijkheid, werktuigen e.d.
Inzicht kerkelijke gebouwen en overige bezittingen (grond, kunst)
De kunstvoorwerpen zijn in 2019-2020 in alle kerken geïnventariseerd met provinciale subsidie. Deze inventaris is bij het bisdom bekend. Van belang is dit actueel te houden. Ook voor overige gebouwen is het zaak na te gaan of het in eigen beheer houden haalbaar is. Er moet tijdig bekeken worden hoe om te gaan met de overbodig geworden gebouwen (kerken, parochiekantoren, pastorieën).
Gronden wordt vooralsnog niet vervreemd.
Denk bij verkoop ook aan: inventaris, kunstschatten.
Begraafplaatsen – plan
Vanwege de rechten duurt het nog heel lang voordat er begraafplaatsen komen te vervallen. Er moet gezorgd worden voor toekomstig onderhoud waarbij een goede grafadministratie belangrijk is. Via een gravenplan is van belang te besluiten (al dan niet) te ruimen en de vrijkomende ruimte in te vullen. Ook monumentale aspecten spelen hierbij een rol. Bij de verdere invulling moet rekening gehouden worden met toekomstige bestemming (bijvoorbeeld park).
Onderhoud vindt veelal plaats door vrijwilligers. Naast het onderhoud van de graven en omliggende paden en groen zijn er ook afscheidingen en bouwwerken. Het is van belang deze in beeld te hebben. Is de administratie van de begraafplaatsen op orde?
We zijn aan de slag om de reglementen zoveel mogelijk uniform te maken en gebaseerd op het meest actuele format. Per locatie kan er een bijlage met afwijkende regels worden gemaakt.
Wat de doen bij sluiting van kerken en verkoop panden?
Bij het bisdom zijn documenten beschikbaar over de procedure en aandachtpunten.
Een nieuwe toekomst vraagt een nieuwe organisatiestructuur op basis van de federatie. Hierbij moet worden ingezet op goede kennis van de taakvelden en potenties om zaken op een goede en gedragen manier weg te zetten voor de toekomst. Naast het bestuur is het van belang goede uitvoerende teams te hebben in elke geloofsgemeenschap.
Hiertoe de parochies lokaal (kerngroepen e.d.) adequaat organiseren.
Nagegaan wordt of een inventarisatie van de huidige structuur en de wensen welke leven te inventariseren. Vandaaruit dan functionele aanpassingen doorvoeren.
Communicatie
De federatie stelt zich ten doel de interne en externe communicatie zodanig in te richten dat bij de kerkgemeenschap betrokken leden zich thuis voelen, gewaardeerd en gehoord. De inrichting van de externe communicatie moet zo zijn dat parochianen en ook niet-parochianen kennis kunnen nemen van de activiteiten en waar mogelijk daaraan deel kunnen nemen. Actuele informatie is belangrijk om mensen er bij betrokken te houden.
Bij ingrijpende besluiten wordt de mening van de parochianen gevraagd. Heeft een apart parochieblad nog waarde? Of is incidenteel huis aan huis informatie verstrekken voldoende? Terugkerende acties op parochieel niveau worden gedeeld via de parochiegids of een website die consequent bijgehouden moet worden.
Naast de externe communicatie is ook de interne communicatie van belang. Hoe communiceren de bestuursleden onderling en naar de vrijwilligers? De gevraagde veranderingen vragen ongetwijfeld veel overleg met de parochianen. Wat is er al? Wat is nog nodig? Wat moet anders? (website, nieuwsbrief, nieuws-specials, lokale bladen, facebook, afkondiging in de kerk, kerk-TV en Kerkradio).
*Website www.parochiefederatie-emmaus.nl waar alle afzonderlijke parochies verwerkt zijn alsmede de gang van zaken betreffende de sacramenten.
Voor de actuele communicatiekanalen zie bijlage 9.
Bijlage 1
Overzicht parochianen en deelnemers kerkbijdrage uit DocBase
72101 Thorn
72102 Beegden
72103 Ell
72106 Heel
72107 Hunsel
72108 Ittervoort
72110 Neeritter
72111 Wessem
Aantalkatholieken
2019
995
920
882
1336
737
1187
934
1130
2020
1004
921
899
1358
716
1146
911
1104
2021
977
910
885
1395
697
1129
887
1100
2022
962
919
867
1422
681
1091
857
1086
Aantal katholieke huishoudens
2019
680
605
497
1000
362
617
493
800
2020
686
606
511
1014
358
611
472
774
2021
663
594
506
1032
346
604
456
765
2022
645
593
498
1043
334
588
451
750
Aantal huis-houdens kerk-bijdrage
2019
114
121
128
296
77
114
98
107
2020
102
110
123
268
72
110
91
101
2021
97
111
119
254
63
98
87
88
2022
87
102
128
233
72
90
82
83
Gegevens afkomstig uit DocBase
Aantal katholieken = 01. ledenadministratie, geloofsovertuiging is RK, lidstatus = parochiaan
Aantal katholiek huishouden = idem + hoofdbewoner = ja
Aantal huishoudens kerkbijdrage = 05. Kerkbijdrage is niet 0
Bijlage 2a
Cijfers tellingen kerst 2012, 2014 en 2015 in 6 parochies
Diensten
Ell
totaal
Hunsel
totaal
Ittervoort
totaal
Neeritter
Totaal
Thorn
totaal
Wessem
totaal
2012 Kerst
120
120
280+94
374
niet geteld
264+63
327
162+181+115
458
369+58+ 50
477
laatste weekend
72
72
48
48
46
46
56
56
35
35
20
20
2014 Kerst
100+88
188
84+157
241
130
130
22+169
191
268+157+122
547
243+52+ 31
328
laatste weekend
44
44
28
28
40
40
30
30
51
51
13
13
2015 Kerst
78+155
233
116
116
156+86
242
214+77
291
245+153+92
490
278+57
335
laatste weekend
geen mis
59
59
40
40
geen mis
48
48
35
35
2016 Kerst
65+160
225
160+120
280
210+65
275
183+21
204
326+156+59
541
326+59
385
Bijlage 2b
Cijfers tellingen kerst 2022 en januari/februari 2023
Kerst 2022
Beegden
Ell
Heel
Hunsel
Ittervoort
Neeritter
Thorn
Wessem
24-12
256
41
55
109
61
400
184
24-12
114
150
25-12
12
23
91
45
26-12
75
185
16
19
45
31-12
41
1-01
60
Jan/feb2023
1x per 14 dg
1x per 14 dg
1x per 14 dg
1x per week
1x per week
1x per week
1x per week
1x per week
7-8 jan
42
21
98 (fanf.)
24
21
34
14
14-15 jan
25
109 (carn)
33
33
38
17
21-22 jan
21
15
19
24
16
42
175 (sebast)
4-5 feb
22
58
15
22
16
38
30
11-12 feb
85
40
61
35
42
15
18-19 feb
37
82
16
29
122 (carn)
46
18 (carn)
25-26 feb
22
17
31
20
30
16
Aswoensdag
68
51
63
Bijlage 2c (kaski-cijfers)
Kerkgang Parochiefederatie Emmaüs (72192)
mrt-18
mrt/apr-2019
okt-21
mei-22
kerk-gangers
vie-ringen
kerk-gangers
vie-ringen
kerk-gangers
vie-ringen
kerk-gangers
vie-ringen
72101
Michaël
Thorn
48
1,0
–
–
–
–
45
1,0
72102
Martinus
Beegden
24
0,5
–
–
–
–
9
0,5
72103
Antonius Abt
Ell
50
1,0
–
–
19
1,0
23
0,5
72106
Stephanus
Heel
28
0,5
–
–
–
–
8
0,5
72106
Stephanus, Mariakapel
Heel
25
1,0
–
–
–
–
–
–
72106
Stephanus, Antoniuskapel
Panheel
–
–
–
–
–
6
0,5
72107
Jacobus de Meerdere
Hunsel
39
1,0
25
1,0
20
1,0
32
1,0
72108
Margarita
Ittervoort
177
1,0
42
1,0
43
1,0
–
–
72110
Lambertus
Neeritter
66
1,0
88
1,0
29
1,0
23
1,0
72111
Medardus
Wessem
54
1,0
–
–
–
–
20
1,0
Aantallen zijn gemiddelden over twee telweekenden (0,5 viering betekent 1 viering in de 2 weken).
N.b. in 2020 waren er geen telweekenden in verband met corona,
de telweekenden in 2021 en 2022 waren later dan normaal in verband met corona.
Bijlage 3: Sacramenten en uitvaart: aantallen in 2008 t/m 2012 + 2020-2021
Jaarlijks vieren we St.-Jozef op 19 maart; dit jaar een dag later, want de viering van de zondag (19 maart) krijgt in de vastentijd voorrang. Als Jezus zijn openbare leven begint, komen we St.-Jozef niet meer tegen. Hij zal te midden van zijn familie, dus in de nabijheid van Jezus en Maria. Daarom is hij ook patroon geworden voor een zalige dood.
Tegelijk doet ons dit beseffen dat Jezus en Maria Jozef gemist zullen hebben. Hij had hen altijd goed beschermd, bijvoorbeeld op de vlucht naar Egypte en weer terug. Het doet ons tegelijk beseffen dat Maria als weduwe verder moest en Jezus al relatief jong zijn aardse vader moest missen De leegte die Jozef achterliet had grote consequenties voor Maria en Jezus. Door zijn overlijden moest Jezus voor het timmerbedrijf zorgen en werd Hij ineens hoofd van het gezin. We komen dit tegen bij de bruiloft te Kana: Maria is aanwezig maar dan moest Jezus, volgens de gebruiken, ook uitgenodigd zijn (vgl. Joh 2, 1-2).
Ongetwijfeld bleef Jozef toch in hun gedachten en gebeden en zullen zij in dankbaarheid hem in hun hart hebben bewaard. Ook hierin kunnen wij Jezus navolgen door St.-Jozef aan te roepen. Hij is vanuit zijn beschermende taak jegens Jezus en Maria patroon van de Kerk geworden en blijkt een machtig voorspreker in vele noden. In een bekend gebed tot St.-Jozef bidden we “Zoals gij weleer het Kind Jezus uit het grootste levensgevaar hebt gered, zo verdedig nu ook de heilige Kerk van God tegen de vijandelijke aanslagen en alle tegenwerking.” De H. Theresia laat ons weten dat zij zich niet kan herinneren ooit iets aan St.-Jozef gevraagd te hebben dat zij niet heeft verkregen. “Ik geloof dat de Heer ons wil laten zien dat Hij hem ook in de hemel alles zal gunnen wat hij van Hem verlangt, zoals Hij hem op aarde als zijn pleegvader onderdanig was. Dit is ook ervaren door enkele andere personen aan wie ik heb geadviseerd zich aan hem te onderwerpen.”
Parochiefederatie Emmaüs Voor het geloof een weg banen
We zijn inmiddels goed op weg om invulling te geven aan het beleidsplan 2024-2028. Het leek ons goed om in het kort samen te vatten wat we tot nu toe hebben besproken en welke richtingen we hebben uitgezet om te bespreken.
Algemeen. In 2022 is begonnen met het vormgeven van een beleidsplan voor de jaren 2024 tot en met 2028. In enkele sessies is nagedacht over hoe je zou kunnen revitaliseren. Daaruit zijn enkele zaken naar voren gekomen zoals inpassen van ontmoetingen. Ook is het van belang gevonden om e.e.a. in breder verband te bezien. Daarop is in brainstormsessies met het bestuur gezocht naar wegen voor de toekomst. Hoe willen en kunnen we Kerk-zijn. Tevens is daarbij ingespeeld op het voornemen een Kerkenvisie op te stellen. Het is natuurlijk niet zo dat alles voor het oprapen ligt en ook niet zo dat we snel in een andere situatie verkeren. We zullen stap voor stap op weg moeten. In eerste instantie is gebruik gemaakt van het beleidsplan 2021-2025 van het parochiecluster Tabor. Geprobeerd wordt om tot een eigen invulling te komen waarbij we ons er wel van bewust zijn dat we samen een Dekenaal verband vormen. Het is dan toch te prefereren om een min of meer gelijksoortig beleid te voeren. De te kiezen toekomstplannen kunnen vervolgens ook voor de andere clusters weer aanknopingspunt zijn, kruisbestuiving.
Niet iedereen zal direct even enthousiast acteren. Toch is het van belang iedere parochie erbij te betrekken. Vroeg of laat zal er aansluiting zijn. Je hebt altijd voorlopers, meelopers en achterblijvers.
We hebben een opdeling van het beleidsplan voor ogen van een algemeen hoofdstuk waarin we onze ontwikkelingen, kernwaarden en behoeften vertalen naar een visie en missie. Vanuit die gedachten geven we vorm aan een hoofdstuk met een pastorale opdracht en een hoofdstuk met een daaraan gekoppelde bestuurlijke opdracht. De toekomstplannen worden onderbouwd door opgehaalde kengetallen over kerkbezoek, deelname sacramenten, financiële situatie, personele situatie, vrijwilligers, kerkbetrokkenheid e.a.
In het hoofdstuk over ontwikkelingen, kernwaarden en behoeften ontdekken we dat onze kerk voor grote uitgagingen staat. Het kerkbezoek loopt stevig terug, kerkbijdragen verminderen en ook de personele situatie baart zorgen. Minder priesters, minder vrijwilligers.
Pastoraal Dat vraagt een andere benadering. Minder onderhoudskerk. Minder doen zoals we altijd gedaan hebben. Nieuw elan zoeken. Meer naar buiten treden, onze missionaire opdracht vormgeven. De verwachting is dat we meer moeten inzetten op minder vieringen, aansprekende vieringen, meer ontmoeting en contact, alternatieve vieringen, meer eigen inbreng, bundeling van vieringen over meerdere parochies. Bundeling van sacramenten zoals 1e H. Communie en vormsel. Daarbij aandacht voor geloofsverdieping en toekomstperspectief. Proberen ouders en kinderen te binden aan de kerk.
Minder vieringen op minder locaties. We zullen er niet aan ontkomen om afscheid te nemen van een deel van onze kerken. Daarbij gaan we nadenken over andere invullingen maar ook nadenken over hoe we in die parochies toch pastorale nabijheid kunnen vormgeven. Denk aan kleine vieringen, invulling dorpseigen momenten, geloofsverdieping via ontmoetingsmomenten, ziekenbezoek, diaconie e.d. Die zoektocht moeten we samen met de lokale gemeenschap opzetten en vergeet het verenigingsleven en andere verbanden aldaar niet.
Zoek ook naar aanknopingspunten binnen het synodaal proces wat lopende is. Daarin zijn vele zaken benoemd welke parochianen aanspreken en waarover zorgen zijn. Denk daarbij aan meer betrokkenheid, transparantie, brede inzet en verantwoordelijkheid, niet alleen de priester maar alle betrokkenen en vrijwilligers, werk van onderop in overleg en besluitvorming, iedereen telt, e.a.
Bestuurlijk Je hoeft niet alles zelf uit te vinden. Maak afspraken in Dekenaal verband. Het is goed om samen afspraken te maken over hoe om te gaan met: Begrafenissen – beleidsnotitie Reglement begraafplaatsen – centraal deel en lokaal deel. Vrijwilligers beleid. Pastorale ontmoetingen – bijzondere vieringen – eigen inbreng Koren, toekomstbestendig maken en over grenzen heen. Gebruik Exact en Docbase voor onderbouwing van actiepunten Centraal parochiekantoor -taken en bezetting Communicatie via website en parochiegidsen, nieuwsbrieven, sociale media.
Het geheel traject van opzet en uitvoering van het beleidsplan zal binnen een heldere structuur en in breed overleg moeten worden opgezet en kundig begeleid. In de basis zal afstemming moeten zijn tussen het federatiebestuur en de lokale kerngroepen. Ook vrijwilligers zullen gekend moeten worden. Daarna kan in breed verband (parochiegemeenschappen) de voorstellen worden besproken. Bruikbare adviezen zullen worden ingepast en dan ontstaat er een toekomstplan. Dat plan zal dan in fasen tot uitvoer worden gebracht net zoals we dan gedaan hebben bij het invoeren van een clusterverband en federatie. Ook geldt dat bij de financiële administratie.
In de gehele context zal nadere uitwerking van gewenste plannen moeten plaatsvinden gericht op de toekomst voor wat betreft begraafplaatsen, verzekeringen, onderhoud, beheer vastgoed, administratie, personeel en communicatie.
Een belangrijk onderdeel zal zeker ook de toekomst van de kerkelijke gebouwen zijn. We hebben een eerste gedachte gevormd over hoe we kunnen krimpen. Met minder naar meer. Blijft aandacht hebben voor pastorale nabijheid. Daarmee houden we betrokkenheid en is de kans kleiner dat men afhaakt. Overweeg ook aan het realiseren van een dagkapel in elke parochie. We denken dat het aantal kerken in eerste instantie kan worden teruggebracht tot 4. We denken dan vanwege ligging, vermogen, betrokkenheid, vrijwilligers e.a. aan het al dan niet gefaseerd onttrekken van de kerken aan de eredienst in de parochies Wessem, Beegden, Haler, Ell en Ittervoort.
De kerken van Hunsel, Heel en Thorn kunnen mogelijk als kerken in gebruik blijven waarvan een van deze kerken wordt gezien als Centrum kerk. Neeritter zou nog in afwachting van ontwikkelingen nog kunnen worden behouden als nevenkerk met aandacht voor nevenbestemming. Deze gedachte is tevens bezien vanuit dekenaal perspectief. In Tabor is het besluit genomen om de kerk in Heythuysen als Centrum kerk te behouden. Kelpen-Oler en Baexem is men voornemens aan de eredienst te onttrekken en Grathem zal mogelijk voorlopig als nevenkerk met mogelijk nevenbestemming worden gehandhaafd. Voor Leveroy zal men mogelijk op termijn ook op zoek gaan naar een andere invulling. Wat betreft Emmaus zou de keuze om de kerken van Horn en Neer open te houden goed aansluiten bij de verdeling over het dekenaat. Uiteraard zal over dit alles nog nader met de drie federaties en het bisdom overleg moeten zijn evenals met de betrokken parochies en kerngroepen.
Probeer deze toekomstvisie te vertalen naar een Kerkenvisie welke ons kan steunen in het nemen van besluiten.
Samengevat:
Creëer bewustzijn over de ontstane situatie Ga op zoek naar nieuw elan Werk niet alleen naar binnen gericht (onderhoud) maar ook naar buiten (missionair0 Werk zoveel mogelijk op basis van feiten: meten is weten Minder vieringen in een aantrekkelijke en aansprekende context Bundel je krachten in sacramenten, geloofsverdieping, bedevaarten Denk en werk over grenzen heen, voor elkaar met elkaar Vertaal missie en visie naar praktische begrijpelijke acties Werk gedoseerd en daadkrachtig Afstoten van kerken en andere kerkelijke gebouwen zal onvermijdelijk zijn. Werk vanuit de wens tot kerk-zijn toe naar een Kerkenvisie. Zorg voor een transparantie communicatie naar alle betrokkenen.
Comité Stille Omgang Amsterdam; afdeling Limburg en Oost-Brabant.
Landgraaf februari 2023.
Aan alle priesters; diakens; catechisten; parochie-assistenten en zusters in het bisdom Roermond. Tevens aan alle parochiekantoren. Verder aan alle kloosters.
Hoog-Zeereerwaarde heren. Geachte Dames en Heren.
In de nacht van Zaterdag 18 maart op Zondag 19 maart 2023 zal wederom de jaarlijkse Stille Omgang gehouden worden in Amsterdam. Vanuit Limburg en Oost-Brabant wordt met een bus hierheen gereisd. Wij komen er niet onderuit om te vermelden dat het deelnemersaantal de laatste jaren een gestage maar een zekere dalende lijn laat zien. Wij proberen alles uit de kast te halen en alle middelen te gebruiken om dit een halt toe te roepen. Daarom dat we dit, behalve de gebruikelijke acties via onze correspondenten, een en ander extra onder de aandacht willen brengen bij u allen door dit breed opgezet schrijven. Wij hopen dat U allen, de geadresseerden hieraan mee willen en kunnen werken. Wij denken bijvoorbeeld dat u mee kunt werken door een en ander binnen uw parochies c.q. uw gemeenschappen extra onder de aandacht te brengen; bijvoorbeeld door publicaties in uw parochiebladen; door er aandacht aan te schenken tijdens mededelingen bij bijeenkomsten; door een aantal keren mede te delen tijdens of aan het einde van de H. Missen. Bovendien zijn er misschien nog extra mogelijkheden die wij hier niet vermelden. Uw eigen initiatief stellen wij zeer op prijs.
De algemene intentie van de Stille Omgang in 2023 is:
“Levend brood voor onderweg, in stilte getuigen”
De is genomen naar aanleiding van het Johannes evangelie; tevens wordt er verwezen naar het gedicht van de heilige Titus Brandsma geschreven tijdens zijn verblijf in de gevangenis in Scheveningen. In stilte getuigen maakt vaak meer indruk, heeft meer impact dan iets luid verkondigen.
Nog iets over de Stille Omgang. Op zaterdagavond 18 maart komen naar verwachting 4000 (of meer) bedevaartgangers uit het hele land naar Amsterdam, per touringcar, per fiets of zelfs te voet om daar de Stille Omgang te lopen, een nachtelijke stille tocht door het centrum van de stad. Voor of na de Omgang wonen zij een van de twintig eucharistievieringen bij, in een van de zeven kerken van de binnenstad.
De Stille Omgang volgt de route die de pastoor van de Oude Kerk in 1345 liep, dit jaar dus 678 jaar geleden, nadat hij getuige was geweest van een eucharistisch wonder dat aan een zieke geschiedde: het –Mirakel van Amsterdam–. In de late middeleeuwen vierden de christenen dit wonder met een feestelijke mirakelprocessie. Vanaf 1881 door een nachtelijke omgang, sindsdien inspiratiebron voor alle stille tochten in Nederland. Uniek aan deze tocht zijn de stilte, het ontbreken aan uiterlijk vertoon, het duistere uur en de zwijgende verbondenheid van de duizenden gelovigen. De Omgangers weten zich al biddend en mediterend verbonden met Jezus Christus die zich aan alle mensen van goede wil geeft als “Levend brood” voor onderweg.
Nog iets over het mirakel
De overlevering spreekt over een stervende man in de Kalverstraat die de geconsacreerde heilige hostie had uitgebraakt, tezamen met voedsel dat door hem ervoor genuttigd was. Dit geschiedde nadat hem door een pastoor het viaticum (de ziekencommunie) was gegeven. Het braaksel, inclusief de geconsacreerde heilige hostie, werd vanwege de kerkelijke voorschriften in zo’n situatie in het haardvuur geworpen. Toen men de volgende ochtend het haardvuur wilde aanmaken, bleek de geconsacreerde hostie ongeschonden in de as te liggen.
Een vrouw bracht de miraculeuze hostie daarop naar de pastoor van de Sint-Nicolaaskerk (de huidige Oude Kerk), maar de volgende dag was de hostie op wonderlijke wijze weer terug in het huis in de Kalverstraat. Dit zou zich herhaald hebben. Het werd geïnterpreteerd als een teken van God dat de wonderhostie niet in de parochiekerk, maar op die heilige plek met een eigen heiligdom vereerd diende te worden. Er werd daar een gedachteniskerk gebouwd die bleef er tot in de 17 eeuw. Hierna werd de plaats in de gevel van het gebouw op de toenmalige woning herdacht. En staat er tijdens de Omgang een Lantaarn opgesteld met ernaast een tweetal wachten.
Tot zover, bij voorbaat onze dank voor uw gewaardeerde medewerking.
Voor inlichtingen:
Midden-en Zuid-Limburg per mail: verhaeg@ziggo.nl of telefoon: 0628560997.
In zijn vastenbrief schrijft onze bisschop hoe de beste tijden de slechtste tijden kunnen worden. Hij gaat daarbij uit van een verhaal van Charles Dickens en van de bekoringen die Jezus ervaart in de woestijn. De kern zit erin of we God vergeten en van Hem losraken, of dat we, zoals Jezus, gehoorzaam zijn aan de Vader.
De grote tegenspeler stelt Jezus bij de bekoringen in de woestijn geen slechte dingen voor: van stenen brood maken. Wat is erop tegen? Toch alleen maar goed als je zo je honger kunt stillen? In het evangelie doet Jezus dat juist ook: 5000 worden gevoed van vijf broden. Maar Hij gaat niet in op de verleiding die Hem wordt voorgesteld. En de tweede bekoring om van de tempel af te springen en opgevangen te worden? Het lijkt op het eerste gezicht niet veel anders dan toen Jezus de storm heeft doen liggen. Ook toen bewondering! Zelfs zijn leerlingen vroegen zich daarbij af wie is Hij toch? En uiteindelijk krijgt Jezus alle koninkrijken van de duivel aangeboden als Hij hem maar aanbidt. Jezus houdt stand en geeft niet toe om los van God te leven. Toch behoren alle koninkrijken Hem wel toe. Jezus zegt zelf: Ik zal allen tot Mij trekken. We kennen zelfs het feest Christus, Koning van het heelal. We zien bij de bekoringen in de woestijn dat de Boze heel bijbelse woorden en voorstellingen gebruikt. Maar hij doet dit om ons te verleiden los van God te leven.
Het gaat om zonder God, of mét God. En dat gaat al terug op het verhaal van de zondeval. De bekoring was daar: als je van die boom eet, zul je gelijk aan God worden door de kennis van goed en kwaad. Maar is dat anderzijds niet juist wat door Jezus wordt beloofd? We krijgen het door Jezus beminde leerling als een belofte voorgehouden: “Want we zullen zijn, is nog niet geopenbaard, maar we weten dat we aan Hem gelijk zullen zijn, wanneer Hij zal verschijnen, want dan zullen we Hem zien zoals Hij is” (1 Joh 3,2).
Het grote verschil is telkens mét God, of zonder God. Dat zien we in onze tijd ook. Bouwen we een wereld op met respect voor Gods geboden, of bepalen we dat zelf? De vastentijd helpt ons op weg. Om het verschil te zien; om ons bewust te worden hoe we verleid worden een leven zonder God te leiden. Waar we God weer een plaats geven, wordt de vastentijd de beste tijd.
Uitnodiging voor de Solidariteitsmaaltijd, georganiseerd voor de twintigste keer door de MOV-groepen Horn en Haelen. Een Solidariteitsmaaltijd is een maaltijd, waarbij men elkaar ontmoet in de vastentijd. Kapelaan Rajan vertelt over het project in India, Het Pope Francis Home.
Wij nodigen u allen van harte uit voor deze maaltijd. ledereen is welkom!!!
DATUM: VRIJDAG 17 MAART 2023, vanaf 18.45 uur
LOCATIE: BEATRIXZAAL, BERGERWEG 23, HORN
KOSTEN: 10 Euro per persoon, kinderen t/m 12 jaar gratis (te voldoen op de avond van de maaltijd)
OPGAVE: U kunt zich telefonisch of per e-mail aanmelden voor de Solidariteitsmaaltijd uiterlijk donderdag 9 maart: Per e-mail bij haelen@federatiekana.nl
Telefonisch:
Antoinette Rooswinkel, Horn Tel. 0475 581900
Marlie Berghs, Horn Tel. 0475 582004
Rian Kouwenberg, Haelen Tel. 0475 592060
Annie Konings, Buggenum Tel. 0475 594348
Marianne Hendriks, Haelen Tel. 0475 591708
Heeft u problemen met vervoer naar Horn, geef dat aan bij uw aanmelding. Voor vervoer wordt dan gezorgd.
Vanaf 1 februari 2023 slaan een aantal stichtingen, kerken, scholen en vrijwilligers de handen ineen om de zwaar getroffen burgerbevolking in Oekraïne te helpen met noodzakelijke goederen. Door samen te werken worden de kosten van transport drastisch gereduceerd, en kan de frequentie van transporten worden opgevoerd.
De actie ‘Limburg helpt Oekraïne’ is een samenwerking tussen de stichtingen Bergse Kracht uit Berg en Terblijt; Stichting Sociaal/ Medische Hulpverlening aan Oost- Europa uit Bunde; Hulp door Genade in Valkenburg; Platform Wereldburgerschap uit Valkenburg en de Vierkante Cirkel uit Bunde. Verder nemen deel de Oekraïense werkgroep uit Kerkrade en een aantal Oekraïense en andere vrijwilligers. Zowel het Bisdom Roermond als protestante kerken nemen deel, alsmede een aantal scholen.
Uw bijdrage wordt gevraagd. We zijn op zoek naar goederen en geld. Ook al kunnen we door de samenwerking en de vele vrijwilligers de transport-kosten laag houden, de diesel moet betaald worden! Overmakingen kunnen naar: Stichting Sociaal Medische Hulpverlening aan Oost Europa Meerssen (ANBI) NL58 RBRB 0943 2307 72 o.v.v. Limburg helpt Oekraïne
Verder kunnen de volgende goederen worden ingeleverd: Slapen: slaapzakken, fleece dekens, stretchers en dunne afwasbare matrassen; Verzorging: luiers, maandverband, tampons, verbandmateriaal, EHBO-materiaal, incontinentie-materiaal, drogisterijartikelen (shampoo, tandpasta, zeep); Medicijnen: paracetamol, ibuprofen, verkoudheid medicatie; Voedsel: babyvoeding, potjes voeding, houdbaar kant en klaar voedsel (blik, pakken of gedroogd), snacks zoals wafels, peperkoek, energierepen, drinkwater en melk in pakken; Kleding: gewassen en intacte warme winterkleding voor volwassenen, baby en kind (jassen, truien, broeken, mutsen, sjaals en wanten), nieuwe sokken en (thermo) ondergoed. AUB geen zakken oude kleding inleveren! Algemene goederen: (hoofd)lampen incl. batterijen, oplaadstations, powerbanks, batterijen, kaarsen, warmwaterzakken, plastic en soepkommen, bestek, waterfiltersystemen, thermoskannen, generatoren, kachels.
In het dekenaat Thorn willen we graag aansluiten bij deze actie ‘Limburg helpt Oekraïne’. Hiervoor kunt u de gevraagde goederen inleveren in de parochiekerk van Baexem gelegen aan het Monseigneur Kierkelsplein 19 te Baexem.
Inleveren kan op donderdag 23 februari van 10 tot 11 uur.
